20 mei 2011, 8.30 uur. - Onze tocht naar Compostela is ten einde. Ik lig lekker na te genieten. De tocht passeert nog eens de revue. Ik zet mijn indrukken op papier opdat ze levendig zouden blijven in mijn geheugen. Met 23 vrouwen en 2 superbegeleidsters stapten we een 10-daagse tocht naar Compostela.

We zetten onze eerste stappen op de Aragonese weg. Het startsein wordt gegeven op de Col de Somport, de oversteek tussen Frankrijk en Spanje in de Pyreneeën. Meteen zitten we midden in de prachtige natuur. We houden er een eerste bezinningsmoment. We krijgen onze pelgrimsschelp en maken kennis met onze Femma-steen waarmee we de lasten van vrouwen die niet meekunnen, meedragen. Deze steen dragen we tijdens de tocht om de beurt in onze rugzak, samen met ons eigen steentje. Later zullen we de stenen achterlaten op de Cruz de Ferro: een heuveltop waarop een ijzeren kruis staat, met een berg van stenen van andere pelgrims. Het gebruik dat pelgrims tijdens de tocht een steen meenemen, die symbool staat voor de zorgen die je meedraagt en wil achterlaten op de berg, dateert van heel lang geleden.

Na dit bezinningsmoment beginnen we aan onze eerste kilometers. Al vlug wordt duidelijk dat er in de groep 'berggeitjes' en gewone stappers zijn. Maar de berggeitjes zijn altijd bereid om tactische raadgevingen te geven en de minder getalenteerde stappers te helpen. In de loop van de volgende dagen zullen ze hen bijstaan met goede raad over ademhaling en staptechniek. Ze dragen iemands rugzak mee (veel stabieler om te stappen met een rugzak voor- en achteraan) of steunen iemand onder de arm (gelukkig waren er verpleegsters mee die gewoon zijn om met iemand aan de arm te wandelen).

Zo gaat het iedere dag, bergop en bergaf of soms wat vlakker, door de prachtige natuur van Noord-Spanje, die zich op deze tocht van zijn mooiste kant laat zien. Onder een stralende zon. De bloemen pronken in volle glorie. Over enkele maanden is alles hier dor en bruin. Roofvogels cirkelen hoog in de lucht en tijdens het tweede deel van de tocht zien we regelmatig ooievaars.

Onderweg wordt er honderduit gebabbeld en verteld, als het ten minste niet te steil bergop of bergaf gaat, want dan hebben we onze adem en onze volle aandacht nodig. Het is een voorrecht om iedere dag opnieuw door deze prachtige natuur te stappen en ervan te genieten, in het besef dat dit niet voor iedereen weggelegd is.

Elke avond komen we in een ander hotel aan. Riet geeft ons telkens weer tips om tijdens een blitsbezoek de belangrijkste hoogtepunten van de stad te verkennen. Soms hebben we zelfs geen tijd om ons op te frissen wegens tijdsgebrek door de vroege sluitingsuren. De kerkjes in de dorpen zijn prachtig en aan ieder kerkje hangt een verhaal of een legende vast. De kathedralen in de steden zijn vaak al vanop grote afstand zichtbaar en wekken bewondering op voor de bouwers uit het verleden. Ik voel sympathie voor het werkvolk dat meestal met blote handen, steen voor steen deze bouwwerken hielp optrekken en daar wellicht een hongerloon voor kreeg.

Riet is de bewaakster van de achterhoede. Ze zorgt ervoor dat niemand achterblijft, zij past het tempo aan. Door onophoudelijk te babbelen, behalve bij steile bergop, doet ze vergeten dat de tocht soms zwaar is. Riet weet werkelijk alles. Culturele info, plantenweetjes en een heel uitgebreide 'camino'-kennis waarvan ze ons deelgenoot maakt.

Lieve, bewaakster van de voorlinie, geeft het tempo aan en zorgt ervoor dat de berggeiten in toom gehouden worden. Soms mogen die helemaal uit de bol gaan en voorop lopen. Lieve heeft ook een enorme 'camino'-kennis en is gespecialiseerd in de 'varianten': dat zijn de wegen die over de mooiste parcours lopen, maar waarop minder gestapt wordt omdat ze wat moeilijker zijn.

Na het eerste bezinningsmoment bij de start zijn we klaar voor een tweede grote bezinning (los van de dagelijkse momenten op de bus) op de Cruz de Ferro. De berg waar de lasten en zorgen achtergelaten worden. Dit is voor iedereen een emotioneel moment. Op deze plek kan je met je eigen innerlijke gevoelens en zorgen in het reine komen. Sommigen pinken stilletjes een traantje weg… We laten onze zorgen achter op de berg en vergaren nieuwe moed voor de verdere tocht in het leven. Ook de Femma-steen, op de tocht al eens verloren gewaand, maar onbewust door iemand anders meegedragen (kwestie van de steen in de verkeerde rugzak te stoppen), wordt hier achtergelaten. Op de berg waait een stevige wind. Hij zorgt ervoor dat we met een leeg gewaaid hoofd aan het laatste deel van onze tocht beginnen.

Naarmate we Compostela naderen, komen we steeds meer pelgrims tegen. Sommigen zijn enthousiast over onze grote vrouwengroep en willen absoluut een foto nemen. We komen zelfs een pelgrim tegen die vindt dat we echte mannenbenen hebben en hij wil dit op foto vereeuwigen. Hier en daar staan kraampjes van idealisten die drankjes en fruit aanbieden in ruil voor een vrije gift. Soms is het een gewiekste verkoper die een deel van zijn kersenvoorraad aan de man (of de vrouw) brengt.

We kabbelen verder op onze tocht en bereiken stilaan het einddoel. Of is het een nieuw begin? We komen Compostela binnen langs een alternatieve (nog mooiere) route. We aanschouwen de kathedraal van haar mooiste kant. Bij ieder van ons roept dit gevoelens van trots en voldoening op: we hebben het gehaald. Sommigen herbeleven die gevoelens omdat ze hier ooit al geweest zijn. Anderen vinden het jammer omdat de tocht op zijn einde loopt en de routine van het stappen straks doorbroken wordt door de terugkeer naar het dagelijks leven.

Na deze eerste aanblik houden we een laatste groot bezinningsmoment en stappen verder naar de kathedraal. Daar aangekomen, wensen we elkaar geluk. We vallen elkaar om de hals voor het welslagen van de tocht, voor de gezelligheid en de samenhorigheid die we met elkaar deelden.

Na het bezoek aan de kathedraal kunnen we souvenirs kopen voor onszelf - want dat hebben we verdiend - en voor het thuisfront. We zoeken ook een cadeautje voor Lieve en Riet, onze fijne begeleidsters. Na het laatste avondmaal houden we een kleine ceremonie om hen te danken. We krijgen onverwacht ook zelf nog een cadeautje en een stapdiploma met de vermelding dat we 174 'camino'-kilometers hebben afgelegd.

De volgende dag sluiten we onze tocht af met een eucharistieviering in de kathedraal. We zitten op een goede plaats. Voor het geval ze met het wierookvat gaan slingeren. En we hebben geluk. Een groep Duitse pelgrims heeft betaald voor het wierookvat. De botafumeiro zal door de kerk zwaaien, de wierookgeur zal zich verspreiden en zo onze gebeden en gedachten rechtstreeks naar de Heer brengen. Het is indrukwekkend om te zien hoe enkele paters samenwerken om het vat heen en weer te slingeren, net niet tot tegen de (toch wel hoge) zoldering van de kathedraal.

Daarna gaan we samen eten en nemen afscheid van Compostela. Met de voldoening er geweest te zijn, en met de stille hoop om ooit nog eens terug te keren. Dank aan Lieve en Riet, dank aan alle medestappers voor deze fijne ervaring.

Naar een verslag van Colen Lutgarde. Met foto's van Mommens Lieve van de Compostelareis 2011.